Openbaar groen
Hoe de gemeente omgaat met bomen, bermen, beplanting en grasvelden lees je op deze pagina.

Groen is op heel veel manieren belangrijk. Want groen:
- bepaalt hoe we onze omgeving beleven. En geeft ruimte voor wandelen, spelen, sporten en elkaar ontmoeten.
- geeft dorpen en landschap structuur en een eigen identiteit.
- geeft zuurstof en is belangrijk als het gaat om klimaatverandering. Bij droogte houdt het water langer vast en bij een hoosbui neemt het water op.
- zuivert de lucht en zorgt voor schaduw en verkoeling.
- is belangrijk voor dieren als broedplaats, schuilplaats of voor voedsel.
- is niet overal hetzelfde. En dat is goed voor het aantal plant- en diersoorten.
Zo onderhouden we het groen
Onze buitendienstmedewerkers (eigen en ingehuurd) zetten zich 100% in om het groen zo goed mogelijk te onderhouden. Dat doen ze op het kwaliteitsniveau waarvoor ze opdracht hebben gekregen. De gemeenteraad beslist welk kwaliteitsniveau dat is. En hoeveel geld de gemeente uitgeeft aan groenonderhoud. Verderop lees je welke kwaliteitsniveaus in Het Hogeland gelden. Ben je niet tevreden over het groenonderhoud? Geef het dan online aan ons door.
Voor groenonderhoud kunnen de volgende kwaliteitsniveaus gelden: A+ is zeer hoog, A is hoog, B is gemiddeld, C is laag en D is zeer laag. Het kwaliteitsniveau bepaalt hoe het groen eruitziet in de gemeente.
Kwaliteitsniveaus in Het Hogeland
In Het Hogeland onderhouden we het groen op de volgende kwaliteitsniveaus:
- In de dorpen: kwaliteit B
- In het buitengebied: kwaliteit C.
- Op begraafplaatsen en andere bijzondere plekken zoals een dorpsplein geldt ook kwaliteit B. Maar we proberen daar een iets hogere kwaliteit te bereiken. Eigenlijk meer een B+. Nog steeds niet super strak maar wel beter dan gemiddeld.
Kwaliteit B betekent 'een gemiddeld kwaliteitsniveau: we accepteren dat er onkruid aanwezig is maar vinden het nog niet storend'. We begrijpen dat wat voor de één acceptabel is voor de ander wel storend kan zijn. Het groen in Het Hogeland ziet er meestal niet heel erg strak en aangeharkt uit. Maar de gemeenteraad heeft in de dorpen voor kwaliteit B gekozen omdat het groen niet of weinig verslechtert. Ook niet over langere tijd. Bij groen in het buitengebied valt de lagere kwaliteit C bijna niet op. En natuurlijk zorgen we dat groen en bomen nergens een risico vormen. Volgens de wet zijn we dat ook verplicht. Met kwaliteit B en C voldoen we aan onze zorgplicht.
Afbeelding: de verschillende kwaliteitsniveaus voor randen langs straten. Bron: Stichting CROW.

A+ | A | B | C | D |
---|---|---|---|---|
De rand van de verharding of het gras is volledig zichtbaar. | De rand van de verharding of het gras is goed zichtbaar. | De rand van de verharding of het gras is redelijk zichtbaar. | De rand van de verharding of het gras is nauwelijks zichtbaar. | De rand van de verharding of het gras is niet zichtbaar. |
Groen vervangen
Groen slijt of kan beschadigd raken door bijvoorbeeld een ziekte of dierplaag. Of het blijkt minder geschikt dan waarvoor het bedoeld was. Dan moet de gemeente groen vervangen of opknappen. Daarbij zorgen we voor juiste soortkeuzes, een goede start en goede verzorging. Want we willen graag dat het groen zo lang mogelijk leeft. Zo hebben we langer voordeel van volwassen groen.
Hoeveel groen beheert de gemeente?
In totaal beheert de gemeente bijna 4,8 miljoen m2 aan groen. Dit bestaat voor ongeveer 70% uit gras en 30% uit beplanting. De precieze verdeling zie je hierna.
- 54% gras wat veel onderhoud vraagt (gazons) (2.593.694 m2)
- 20% bosplantsoen (929.202 m2)
- 14% gras wat minder onderhoud nodig heeft, zoals bermen (669.384 m2)
- 9% beplanting zoals heesters, sierstruiken, rozen en vaste planten (435.077 m2)
- 2% (schelpen)paden (94.258 m2)
- 1% hagen (7.929 m)

Bomen
Ongeveer 35.000 bomen staan er langs de straten, wegen en pleintjes in Het Hogeland. Ze betekenen veel voor het veranderende klimaat, voor verschillende soorten planten en dieren en hoe we onze omgeving beleven.
Beschermen
Als bomen ouder en groter worden neemt hun waarde toe. Meestal mag je een boom dan ook niet zomaar kappen. Maar een boom kan ook flinke overlast geven. Daarom hebben we regels opgesteld voor het kappen van bomen, ook voor bomen op privéterrein. Met deze regels bepaalt de gemeente wanneer je wel of niet mag kappen. Vaak heb je een vergunning nodig. In dat geval moet je na het kappen meestal een nieuwe boom planten. Zo zorgen we ervoor dat het aantal bomen ongeveer gelijk blijft. Lees meer over bomen kappen.
Veiligheid
Groen moet veilig zijn. Eén van de dingen die we daarvoor doen is controleren of de bomen nog veilig zijn. We proberen elk jaar ongeveer 30% van onze bomen te controleren. Dit doen we vooral langs straten en fiets- en wandelpaden. Of op andere plekken waar bomen risico’s kunnen opleveren. Als bomen een risico vormen gaan we ze snoeien of kappen. Maar in een bosje op grotere afstand van wegen en paden is dit meestal niet nodig. Zie je ergens schade aan bomen? Geef het dan online aan ons door.
Controle op boomziektes
Sommige boomsoorten zijn gevoelig voor ziektes. Bijvoorbeeld essentaksterfte, kastanjebloedingsziekte en iepziekte. Voor de eerste 2 ziektes bestaat nog geen goede oplossing. Voor de opsporing van iepziekte zijn we aangesloten bij Stichting Bomenwacht Groningen. De iepziekte komt dankzij jaarlijkse controles en snel opruimen van aangetaste bomen steeds minder voor. Ook planten we nu iepen die niet of veel minder gevoelig zijn voor deze ziekte.
Bijna 70% van al onze bomen bestaat uit 5 boomsoorten. De andere 30% bestaat uit 50 andere soorten. Per soort gaat het dan vaak maar om enkele bomen. Vroeger zijn er vooral veel essen geplant. 30% van alle bomen in onze gemeente is een es. Essentaksterfte kan dus grote gevolgen hebben. Bij nieuwe aanplant kiezen we zoveel mogelijk verschillende soorten. Daardoor wordt het risico bij een ziekte kleiner. En met een goede start en de juiste verzorging proberen we de bomen zo lang mogelijk gezond te houden.
Iepziekte op privéterrein
Behalve bomen van de gemeente controleert de Bomenwacht ook iepen in privé-tuinen. Bij iepziekte wordt de iep op kosten van de gemeente weggehaald. Denk je dat je een zieke iep in je tuin hebt? Meld dit dan bij Stichting Bomenwacht Groningen door een mail te sturen naar info@groningerbomenwacht.nl. Dit is belangrijk omdat een zieke boom anders de iepziekte kan verspreiden. Na de melding neemt de Bomenwacht contact met je op.
Bladeren
In de herfst staan er op verschillende plekken bladkorven. Lees meer.
Maaien
Als plattelandsgemeente hebben we veel bermen en oevers. Maaien zorgt ervoor dat de bermen en sloten het water goed kunnen afvoeren. En dat er bij smalle wegen genoeg ruimte is om uit te kunnen wijken. Bij het maaien moeten we rekening houden met de eisen van het waterschap.
Wanneer maait de gemeente?
- Half mei starten wij met het maaien van bermen langs wegen en fietspaden van de gemeente. We maaien ongeveer de eerste meter. Zo is er goed zicht en genoeg ruimte om uit te wijken. De rest van de berm laten we groeien voor een natuurlijk bermbeheer.
- Vanaf half juli maaien we het eerste stuk opnieuw.
- Vanaf half augustus beginnen we de bermen helemaal te maaien.
- De grasvelden in de dorpen maaien wij wekelijks.
Minder maaien voor meer planten en dieren
De manier van maaien bepaalt voor een groot deel welke plant- en diersoorten aanwezig kunnen zijn. Grasvelden in de dorpen maaien we bijna wekelijks. Maar eigenlijk is dat niet overal nodig. Als daardoor geen overlast ontstaat kunnen we sommige grasvelden of gedeelten daarvan prima minder vaak maaien. Daardoor kunnen er meer verschillende soorten planten en dieren leven. Dit noemen we ook wel ecologisch maaibeheer. We voeren dit langzaam in, stapje voor stapje. Dat doen we alleen daar waar het kan en waar we resultaat verwachten. Want er zijn ook situaties waar het bijna geen resultaat heeft. Bijvoorbeeld als het een hele smalle berm is. Ook verkeersveiligheid kan een reden zijn om geen ecologisch beheer toe te passen.
Melden
Klachten en meldingen over maaien kun je online aan ons doorgeven. Kijk bij Iets melden.
Onkruidbestrijding
De gemeente gebruikt geen chemische middelen voor het bestrijden van onkruid. Want dat is slecht voor het milieu. We bestrijden het op andere manieren. Waar het kan doen we dat met heet water. En door regelmatig goten langs stoepen en straten te vegen voorkomen we al veel onkruid. Met onkruidbestrijding willen we kwaliteitsniveau B bereiken. Dat betekent matig schoon. Hier en daar is er een plek met klein onkruid, vooral langs muren en rond dingen als lantaarnpalen en banken. Ook voor beplanting en paden op begraafplaatsen geldt onderhoudsniveau B.
Op paden, stoepen en parkeerterreinen
Vanaf begin mei bestrijdt een aannemer voor ons het onkruid met heet water. Dat gebeurt met een sensor-gestuurde machine. Hierdoor wordt alleen het onkruid geraakt met heet water. Dit vraagt minder energie en er komt zo minder CO2 vrij. Grote oppervlaktes doet de aannemer met een vrachtauto. Op moeilijk bereikbare plaatsen bestrijden de medewerkers van de gemeente het onkruid. Deze manier van onkruidbestrijding doen we 4 keer per jaar. Een ronde duurt gemiddeld 5 weken.
Grind- en schelpenpaden
Onkruid op grind- en schelpenpaden zoals op begraafplaatsen bestrijden we meestal met een soort schoffelmachine. We kunnen helaas niet voorkomen dat het pad daarna tijdelijk iets slechter begaanbaar is.
Op andere plekken
- De goten langs stoepen en straten vegen we 7 keer per jaar met een veegauto.
- Op klinkerwegen bestrijden we geen onkruid. Het verkeer zorgt ervoor dat onkruid er niet of nauwelijks groeit.
- Onkruid in beplanting wordt meestal geschoffeld of gewied. In een enkel geval maaien we het. Dit wordt niet altijd uitgeharkt.
Melden
Klachten en meldingen over onkruidbestrijding kun je online aan ons doorgeven. Kijk bij Iets melden.

Berenklauw en Japanse duizendknoop
Sommige plantensoorten groeien zo sterk dat ze andere soorten verdringen. Of gezondheidsproblemen geven of schade veroorzaken. Voorbeelden zijn de reuzenberenklauw en de Japanse duizendknoop. In beide gevallen is bestrijding moeilijk. Op een aantal plekken verwijderen we elk jaar reuzenberenklauw. Bestrijding van de Japanse duizendknoop is lastiger en duurder. De wortels groeien tot wel 3 meter diep. Elk klein stukje wortel in de bodem kan uitgroeien tot een nieuwe plant. Weghalen zal het probleem dus bijna nooit helemaal oplossen. Daarom kunnen we aanvragen om de plant te bestrijden niet altijd uitvoeren. De omstandigheden zijn zo verschillend dat we moeilijk kunnen aangeven wanneer we wel of niet ingrijpen. Per situatie kijken we wat nodig en mogelijk is.
Heb je overlast door planten? Geef het online aan ons door.
Berenklauw in je eigen tuin?
Knip dan in elk geval meteen na de bloei de uitgebloeide bloemen af. Zo voorkom je dat zaden uitgroeien tot nieuwe planten die zich verder verspreiden.
Groenvrijwilligers
Wij doen ons best om het groen zo goed mogelijk te onderhouden. Maar er zijn grenzen aan wat we kunnen bereiken. We houden ons aan de kwaliteitsniveaus die de gemeenteraad heeft vastgesteld. Wil je het toch wat netter of anders? Dat kan! Maar alleen als je daar zelf of samen met anderen wat tijd in wilt steken. We verwachten helemaal niet dat inwoners ons werk gaan doen. Maar samen krijgen we wel meer voor elkaar. Meehelpen kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld:
- de goot, stoep of parkeerplaats bij je huis tussentijds een keer extra vegen of onkruidvrij maken. Je mag hiervoor geen chemische middelen gebruiken. Ook geen (schoonmaak)azijn. Want dat is schadelijk voor het milieu.
Of meld je bij de gemeente als je
- samen met buurtgenoten een perk in de straat netjes wilt houden of een speeltuintje maaien.
- een begraafplaats wilt onderhouden. Er zijn al inwoners die een begraafplaats helpen onderhouden of een complete boomgaard beheren.
Er kan misschien wel meer dan je denkt! We overleggen graag vooraf hoe je kunt helpen. We spreken dan af wat wel of niet kan. Je kunt van ons advies krijgen en gereedschap lenen. Ook is het in overleg soms mogelijk de inrichting te veranderen. Heb je vragen? Of plannen hoe je mee kunt helpen? Stuur dan een e-mail naar groendoeners@hethogeland.nl
Symposium
Op zaterdag 15 april 2023 van 09.00 - 15.30 uur in Terra Winsum aan Hamrik 4a: symposium “Mooi Hogeland!? – samen werken aan herstel van biodiversiteit”. Lees meer.
Groene erven
Groene erven maken het Noord-Groninger platteland extra aantrekkelijk voor bewoners en bezoekers. Maar ook voor veel planten, vogels en zoogdieren. Het ervenproject Mooi Heem van agrarische natuurvereniging Wierde & Dijk organiseert drie jaar lang workshops, lezingen en excursies. Interesse om je erf te vergroenen en met korting nieuwe struiken en bomen te planten? Wierde & Dijk helpt erfeigenaren met een inspirerende workshop op weg. Lees meer hierover op de website van Wierde & Dijk. Opgeven of vragen over de workshop kan via mooiheem@wierde-en-dijk.nl.
De komende jaren organiseert Wierde & Dijk meer lezingen en excursies over natuur op erven. Wil je op de hoogte blijven, houd dan de website in de gaten. Het project Mooi Heem is financieel mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van provincie Groningen, gemeenten Het Hogeland en Eemsdelta, Wierde & Dijk en Toukomst, een initiatief van het Nationaal Programma Groningen.
Groenbeleidsplan
Onze volledige visie, doelen en uitgangspunten voor openbaar groen lees je in het Groenbeleidsplan (website overheid.nl). Dit plan geldt voor 2021-2030. Als het nodig is kunnen we het tussentijds aanpassen. In het groenbeleidsplan hebben we rekening gehouden met de mening van de inwoners. Hiervoor hebben we bijvoorbeeld een enquête onderhoud openbaar groen gehouden.
Op hoofdlijnen is dit onze visie:
- We zien kansen om met openbaar groen meerwaarde te creëren die verder gaat dan de traditionele kijk op openbaar groen.
- Bij alles wat we met ons groen doen vragen we ons af welke invloed dat heeft op de omgeving.
- Groen is meer dan een simpele rekensom van kosten en opbrengsten.
- Groen is niet per se minder belangrijk dan andere dingen.
- We weten wat onze (on)mogelijkheden zijn.
En dit zijn onze doelen:
- De door de raad vastgestelde kwaliteit van groen is uitgangspunt.
- Groen moet zoveel mogelijk aansluiten bij de kenmerken van een dorp.
- Vergroten van natuurwaarden.
- Versterken van groenstructuren en onderlinge verbindingen.
- Groene ‘afvalstromen’ zien we als groene grondstoffen.
- We willen samen met inwoners werken aan groen.
- Belang van groen afwegen bij ruimtelijke plannen.
Klachten en meldingen
Heb je klachten of meldingen over het groenonderhoud? Geef het dan online aan ons door. Of bel ons: 088 - 345 88 88.
We onderhouden het groen in de dorpen op kwaliteitsniveau B (gemiddeld) en in de buitengebieden op kwaliteitsniveau C (laag). Alleen als het onderhoud niet aan het afgesproken kwaliteitsniveau voldoet nemen we de melding in behandeling. Dat lukt niet altijd in korte tijd. Soms komt dat door dingen waar we niets aan kunnen doen, zoals het weer.