Verslag breder overleg Warffum 11 oktober 2022
Aanwezig:
3 bestuursleden van Dorpsbelangen Warffum
2 woordvoerders van Commissie R.O. Warffum
3 leden van de werkgroep Herinrichting Oosterstraat en Stationsweg Warffum
1 lid van Nieuw Roakeldais
6 medewerkers van gemeente Het Hogeland
2 medewerkers van We Ask You / Buro Hollema
Aanleiding voor het overleg
Wanneer het conceptontwerp voor de herinrichting van de Oosterstraat en omgeving begin december 2020 gepresenteerd wordt op de gemeentelijke website, komen er zoveel vragen en opmerkingen binnen, dat er besloten wordt een digitale bijeenkomst te organiseren, die ook weer veel vragen/opmerkingen oproept. Een aantal bewoners richt ten tijde van de digitale bijeenkomst een nieuw comité op vanwege zorgen over de herinrichting en aanverwante plannen. Ze voelen zich niet vertegenwoordigd door de werkgroep en/of Dorpsbelangen. We ask YOU is toen gevraagd een analyse te maken en een advies te geven over het te volgen proces om te komen tot een zo breed mogelijk gedragen definitief ontwerp door de aanwonenden en overige weggebruikers.
Uit de analyse bleek dat de zienswijze van de gemeente en bewoners over de inrichting van de Oosterstraat en een deel van de Stationsweg niet ver uit elkaar ligt. Het ontwerp is vervolgens door de werkgroep in samenspraak met het nieuw opgerichte comité verder uitgewerkt en wordt nu breed gedragen.
Vanuit de analyse bleek er ook behoefte aan betere informatievoorziening en tweerichtingscommunicatie (het in gesprek met elkaar gaan). Niet alleen over de herinrichting van de Oosterstraat en omgeving, maar ook over andere ontwikkelingen en plannen in Warffum.
De wens voor dit bredere overleg over onderlinge communicatie kwam oorspronkelijk bij het comité vandaan, omdat ze moeite hadden om informatie te krijgen en vragen beantwoord te krijgen. Het was lastig om contact te leggen met de gemeente en doordat er per project een projectleider is, kon niemand overkoepelend antwoorden.
Doel van het overleg
Het doel van dit overleg is om onderling te inventariseren wat de behoefte en mogelijkheden voor communicatie tussen de verschillende betrokken partijen zijn, en de toekomstige communicatie te verbeteren. Hoe kan er het beste gecommuniceerd en gehandeld worden om een zo groot mogelijk draagvlak te creëren.
Verder wordt tijdens het overleg een overzicht gegeven van de stand van zaken van de lopende projecten in Warffum die raakvlakken hebben met de Oosterstraat en omgeving.
Stand van zaken van de herinrichting Oosterstraat
(door Koen Meeuwisse, projectleider)
Het definitief ontwerp is door Buro Hollema tot in detail uitgewerkt voor uitvoering. Na de bouwvak deze zomer is de inschrijving op het project voor aannemers geopend, en waarbij aannemer Koninklijke Sjouke Dijkstra uit Leek geselecteerd is. Ze zijn recent gestart met voorbereidende werkzaamheden. De gemeente hoopt eind deze maand de planning te ontvangen, die ook afhankelijk is van de levertijden van materialen. Uit de planning zal ook blijken hoe de straat gedurende de werkzaamheden gefaseerd zal worden afgesloten, en wanneer de exacte startdatum van de werkzaamheden is. De deadline voor afronding van de werkzaamheden voor de aannemer is eind april 2023. De herinrichting van de Oosterstraat is dus op tijd gereed voor het festival Op Roakeldais 2023.
Er is contact geweest met Arriva over de buitendienststelling van het spoor en het bereikbaar houden van het station voor treinreizigers. Op 28 maart 2023 is er een buitendienststelling. De aannemer houdt hier rekening mee. Het heeft de voorkeur van de bewoners dat deze bussen tijdens de werkzaamheden niet door de Oosterstraat gaan, maar een alternatieve route rijden. Een bewoner geeft aan dat het terrein van Fokkens zeer geschikt is als alternatieve opstaplocatie. Koen Meeuwisse neemt deze suggesties mee in het overleg met de aannemer.
Voor de financiering van het project Herinrichting Oosterstraat en omgeving is naast gemeentelijk geld een NPG-subsidie verstrekt. Deze financiering blijkt door de gestegen prijzen niet meer toereikend. Het project is inmiddels aangedragen bij de provincie Groningen voor een subsidie voor het verhogen van verkeersveiligheid. Deze subsidie is toegekend en daardoor kan het vastgestelde ontwerp dus volledig uitgevoerd worden.
Stand van zaken Agrologistieke weg
(door Anita Hazenberg, projectleider)
Voor de nieuw aan te leggen agrologistieke weg is het bestemmingsplan vastgesteld. Twee van de drie grondeigenaren zijn met de gemeente in overeenstemming voor de aankoop van de hiervoor benodigde gronden. Met de derde grondeigenaar is tot nu toe nog geen overeenstemming bereikt, hij heeft ook beroep aangetekend tegen de bestemmingsplanwijziging bij de Raad van State. Een procedure bij de Raad van State hoeft normaal gesproken geen reden te zijn om te wachten met de werkzaamheden, maar het probleem is dat deze grond nog niet in bezit is van de gemeente en daar dan nog niet aangelegd kan worden. Inmiddels wordt het proces van onteigening opgestart. Dit duurt minstens anderhalf jaar. De gemeente blijft wel nog steeds in gesprek met de grondeigenaar omdat minnelijk eruit komen altijd nog de voorkeur heeft.
Aan de oostkant worden de eerste werkzaamheden binnenkort opgestart. Dit zijn voorbereidende werkzaamheden, voor de rest van de werkzaamheden moet er gewacht worden tot alle grond in het bezit van de gemeente is.
Stand van zaken Op Roakeldais terrein
(door Joeri van der Werf, projectleider)
Er is een print van het schetsontwerp voor het nieuw aangekochte terrein naast het Op Roakeldais terrein meegenomen voor de aanwezigen om te bekijken.
Het huidige Op Roakeldais terrein wordt al omgevormd tot cultureel- en evenementencentrum. Naast de Op Roakeldais hal wordt er een vestzaktheater met 100 zitplaatsen gemaakt in het monumentale gymnastiekgebouw. De muziektempel blijft bij voorkeur bestaan op de huidige locatie. De restauratie van de buitenkant van de gymzaal is klaar en met de binnenkant wordt binnenkort gestart.
Met nieuwe evenementen die er georganiseerd worden blijkt inmiddels dat er ook behoefte is om de evenementenhal qua geluid te isoleren, hier wordt extra subsidie voor gezocht. De eigen weg die toegang voor auto’s tot het terrein geeft is nu ook in eigendom van de Stichting Eigendom Dorpshuis Warffum. Bij de uitvoering van de herinrichting van de Oosterstraat e.o. wordt er ook een toegangspad vanuit de Oosterstraat naar het Op Roakeldais terrein aangelegd. Dit pad is enkel bestemd voor fietsers en voetgangers.
Op het nieuw gekochte terrein is het de bedoeling dat er een groeneducatiecentrum met plukhof (met fruitbomen, fruitstruiken en plukbloemen), gezamenlijke moestuin, een amfitheater en twee kassen van 8x20 meter komen, waarbij één van de kassen ook als ontmoetingsruimte/ theeschenkerij kan worden gebruikt. Het onderhoud hiervan moet nog worden georganiseerd, als mogelijkheid wordt een samenwerking met groenstudenten gezocht.
Het streven is om het project over 3 jaar afgerond te hebben.
Omwonenden geven aan nu al soms overlast te ervaren van extra autoverkeer en geluid tijdens evenementen of tijdelijke activiteiten zoals de inzet als priklocatie voor vaccinatie. Ze maken zich zorgen. Voor de evenementenhal is een vergunning afgegeven voor 12 evenementen per jaar aan de Stichting Dorpshuis Warffum. Deze hoeveelheid evenementen wordt over het algemeen niet gehaald en een groot deel ervan is gericht op inwoners van het dorp, waarbij weinig autoverkeer wordt verwacht. De wens leeft onder de omwonenden om beter op de hoogte gehouden te worden van geplande evenementen, dat vermindert een deel van de ergernis. Joeri van der Werf belooft maandelijks een update te sturen via e-mail over wat er op de agenda staat. Deze e-mail gaat naar alle mensen waar de Stichting een e-mailadres van heeft die ze hiervoor kregen tijdens eerdere bijeenkomsten over de toekomst van de locatie.
Wensen voor toekomstige communicatie tussen de gemeente, de bewoners en bewonersorganisaties
Idealiter zou je willen dat iedereen die op de hoogte wil zijn van een project, dat ook is. Dat ze, binnen de gestelde kaders, mee kunnen denken. Het is lastig om iedereen te bereiken en ieders behoefte verschilt. De een wil per brief geïnformeerd worden, de ander juist digitaal. De een wil vanaf nul meedenken, de ander wil eerst een concreet concept zien, en de volgende denkt bij een concreet concept dat er niets meer te veranderen is.
Als er met een werkgroep gewerkt wordt is het belangrijk dat iedereen zijn of haar achterban raadpleegt om te zien of er draagvlak is. Een bijeenkomst voor bewoners en organisaties is hierbij een goed middel om de achterban te raadplegen. Gemeente en bewoners kunnen dan met elkaar in gesprek. Het is belangrijk om niet alleen te informeren, maar ook met elkaar in gesprek te gaan.
Verslaglegging van bijeenkomsten, met vindbaarheid hiervan, zorgt ervoor dat iemand die niet aanwezig kon zijn of later in het proces aanhaakt, informatie op kan halen en dat het duidelijk is welke besluiten al genomen zijn. Voor grotere projecten is het vanuit de gemeente nu al gebruikelijk om te informeren via een webpagina.
De gemeente is in het kader van de omgevingswet ook aan het kijken hoe ze participatie in de toekomst het beste vorm kan geven, van informeren, meedenken tot co-creatie.
De gemeente kan niet met elke burger individueel in gesprek en ziet een organisatie als Dorpsbelangen als eerste aanspreekpunt als ze haar inwoners wil raadplegen. Het heeft de voorkeur van de gemeente om één groep van vertegenwoordigers als aanspreekpunt te hebben in plaats van allemaal losse burgers.
Dorpsbelangen geeft aan ideeën en zorgen vanuit bewoners aan te kunnen kaarten bij de gemeente, maar kan niet alle bewoners vertegenwoordigen. Niet iedereen is aangesloten bij Dorpsbelangen. Iedereen is wel welkom bij bijeenkomsten die ze organiseren, ook niet-leden.
Dorpsbelangen geeft aan dat ze niet de spreekbuis is voor gemeentelijke projecten, de gemeente is zelf verantwoordelijk voor de informatievoorziening van haar eigen projecten. De gemeente is het hier mee eens. De gemeente gaat er wel van uit dat Dorpsbelangen met haar achterban communiceert en input ophaalt. In een werkgroep kan de informatievoorziening uiteraard wel in samenspraak met de werkgroep gedaan worden.
De aanwezigheid van meerdere organisaties die bewoners vertegenwoordigen kan zorgen voor verwarring en versplintering. Er wordt ter tafel voorgesteld om de organisaties Comité Ruimtelijke Ordening Warffum en Dorpsbelangen samen te laten gaan. Hierbij zouden ze elkaar kunnen versterken, door de ervaring en inzet bij het verder brengen van initiatieven van Dorpsbelangen te combineren met de goede informatievoorziening van het comité. Het comité is vooral een organisatie die informatie ophaalt en deelt. Hun website wordt regelmatig bijgewerkt, ook met verslaglegging van bijeenkomsten die ze organiseren. Het is een interessante gedachte die verder verkend zou kunnen worden, waarbij ieders achterban daar dan wel achter moet staan.
De gemeente geeft aan dat het belangrijk is, dat informatie die gedeeld wordt duidelijk gekaderd en uitgelegd is, en dat deze door de bevolking goed wordt begrepen. Voor de herinrichting van de Oosterstraat en omgeving hebben ze in de ontwerpfase op dat vlak steken laten vallen. Hier heeft de gemeente van geleerd. De communicatie over de herinrichting werd mede gehinderd door corona (hierdoor waren er geen fysieke bijeenkomsten over het conceptontwerp mogelijk), maar de informatie via de website had zeker duidelijker gemoeten. Iets wat in een later stadium gecorrigeerd is met 3D verbeeldingen van het ontwerp en uitleg van de gemaakte keuzes.
Belangrijk is om bij de start van een vergelijkbaar project weer breed informatie op te halen over wat er leeft en wat de wensen zijn. Vervolgens wordt door de gemeente samen met een werkgroep een conceptontwerp gemaakt. De samenstelling van de werkgroep bij de herinrichting van de Oosterstraat en omgeving (bewoners, Dorpsbelangen en lokaal betrokken organisaties als landbouw, winkeliers en het museum) geeft een goede vertegenwoordiging belanghebbenden. Het is wel belangrijk dat gedurende het proces er gekeken wordt of er voldoende draagvlak is en blijft vanuit de verschillende partijen. Zeker als het een meerjarig project is. Een bijeenkomst waarbij een conceptontwerp besproken wordt, is hier een goede gelegenheid voor. Het is belangrijk dat tijdens de bijeenkomst duidelijk aangegeven wordt waar de mensen nog ruimte hebben om te kiezen, en welke keuzes al vastliggen en waarom. Niet alles kan, de gemeente werkt binnen de kaders van beleid, wetten en regelgeving. Ze moeten bij een herinrichting rekening houden met alle gebruikers, niet alleen de direct omwonenden.
Alle aanwezige partijen erkennen dat het lastig is om iedereen te bereiken en te zorgen dat iedereen zich gehoord voelt. Een groot deel van de bevolking heeft een mening, maar is niet altijd in de gelegenheid of bereid om in een werkgroep plaats te nemen. En iets gaat vaak pas leven als duidelijk wordt welk effect iets voor iemand persoonlijk heeft, dus vaak pas als er een concreet plan of ontwerp ligt.
De aanwezige bewoners merken op dat het prettig is om één aanspreekpunt te hebben bij de gemeente als ze een informatiebehoefte hebben. Elk project (agrologistieke route, Op Roakeldaisterrein, Oosterstraat) heeft een andere projectleider. Dit, terwijl bewoners soms raakvlakken zien tussen projecten, waarbij ze dan projectoverstijgende vragen niet echt bij een projectspecifieke projectleider terecht kunnen.
Zou de dorpencoördinator van de gemeente hier een geschikte persoon voor kunnen zijn? De dorpencoördinator geeft aan dat er in de gemeente het Hogeland 4 dorpencoördinatoren zijn, die samen 52 dorpen bedienen. Ze zijn het eerste aanspreekpunt voor Dorpsbelangen en helpen bewoners met het opstarten van initiatieven. Ze kunnen daarnaast niet alle (overkoepelende) vragen vanuit bewoners uitzoeken en beantwoorden. Er is wel een behoefte vanuit de bewoners, waarbij het een uitdaging is voor de gemeente, met de vele dorpen en projecten, om daar invulling aan te geven.
Het CROW ervaart in het proces rond de Oosterstraat gedurende de afgelopen maanden al een snellere en betere communicatie vanuit de gemeente en is daar blij mee. Ze hebben ook gemerkt dat ‘onrust’ ook kan leiden tot nieuwe initiatieven zoals het CROW, waarbij er in positieve zin nieuwe contacten en verbindingen ontstaan in een dorp.
Concluderend: er is niet één werkwijze aan te geven die voor elk project en voor iedereen werkt. Wat in ieder geval belangrijk is, is om breed bewoners en betrokken organisaties de mogelijkheid te geven om geïnformeerd te zijn en waar mogelijk mee te denken. Waarbij het ook belangrijk is wat de kaders voor het meedenken zijn. Niet alles kan, het moet duidelijk zijn waarover meegedacht kan worden. Vindbaarheid van beschikbare informatie (als ook verslagen) is van belang. Bewoners zien verder bij voorkeur een open dialoog. Niet alleen het duidelijk presenteren van een plan met uitleg van gemaakte keuzes, en het schriftelijk of mondeling aan het einde van een presentatie een reactie kunnen geven of vragen stellen, maar in gesprek met elkaar gaan.
Afsluiting
Eeske Verhallen bedankt iedereen voor het open gesprek en ieders inbreng.
Wethouder Stefan van Keijzerswaard geeft aan dat hij het vanavond een mooi proces vond. Het proces is groter dan Warffum, het speelt in alle dorpen van de gemeente Het Hogeland. De gemeente kan hier als organisatie veel van leren. Warffum is een van de eerste dorpen waar er uitgebreid gesproken wordt over het participatieproces. Hij bedankt iedereen voor zijn/haar inzet.